جوان ؛ دریای شور و شعور

امام صادق (علیه السلام)می فرمایند:
مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ وَ هُوَ شَابٌّ مُؤْمِنٌ اخْتَلَطَ الْقُرْآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِه . الکافی ،ج2،ص603
هرگاه جوان مومنی قرآن بخواند قرآن با گوشت و خونش می آمیزد.
جوانی، دوره طوفانی عمر است. جوان اگر چه از مرحله نوجوانی که دوره آشوب شدید است بیرون آمده و به دنیای آرامش نسبی وارد شده است، اما همچنان مثل آتش، برافروخته و شعله ور است. جوانی، دنیای تحول است؛ دنیای بحران و دنیای تغییر و تحولات جسمی و غریزی که سبب بروز حالات روحی و دگرگونی عواطف می شود. جوانی سن توقعات جدید و حتی از نگاهی می توان گفت: سن پرتوقعی ها، طغیان امیال و رغبت هاست؛ از این رو باید به جوانی و جوانان با نگاهی خاص و ژرف نگریست.
سازندگی کشور در نشاط جوانی

جوان، کانون شور و هیجان، مرکز نشاط و سلامت، قلب تپنده و سرمایه آینده یک ملت است؛ از این رو در برنامه ریزی ها و سیاست های فرهنگی و اجتماعی توجه ویژه ای به این نسل می شود و دولت ها برای بهره برداری صحیح و استفاده مطلوب از نیروها و استعدادهای جوانان در امور مختلف سازندگی و اداره کشور، تمام تلاش خود را به کار می گیرند که شور و نشاط و توانایی های جوانان را، سالم و سازنده برای رفع نیازها و رفاه و آسایش حال و آینده جامعه هدایت کنند.
جوان سرمایه ملی هر کشور

نسل جوان، از آسیب پذیرترین و حساس ترین نیروهای هر کشور است. جوانان، از گذشته های دور همچنان شکار خوبی برای دشمنان اسلام و انقلاب بوده اند. دشمنان انقلاب، امروز به خوبی دریافته اند که غارت و چپاول منابع مادی و معنوی ملل جهان سوم خصوصا کشورهای اسلامی، منوط به تحریف فرهنگ و ارزش های ملی و مذهبی و از سوی دیگر تحمیل نگرش غربی و سرانجام اشاعه فساد و بی تفاوتی میان مردم به ویژه نسل جوان است؛ از این روست که ژرف نگری و دقت در امور جوانان و رفع نیازمندی های فکری و معنوی آنان اهمیت بیشتری می یابد.
الگوی نسل جوان

نسل جوان همیشه به دنبال الگوی مناسب خود بوده و برای یافتن آن، دو شعار گفتار و عمل را پیش رو قرار داده، و به دنبال الگویی است که به گفته های خودش جامه عمل بپوشاند. اگر نسل جوان بین گفتار و کردار الگوی خود تضاد و تعارض ببیند نمی تواند به او اعتماد کرده و از اندیشه های او پیروی کند. همچنان که راز استقبال و روی آوری جوانان به امام خمینی( رحمهم الله ) را باید در اهل عمل بودن ایشان جست و جو کرد؛ چرا که جوانان می دیدند که امام( رحمهم الله ) تنها سخن نمی گوید بلکه قبل از سخن گفتن خود به آن عمل می کند.
رشد یا انحراف

پیدایش سؤالات جدید و نیازهای تازه، نشانه انحراف و انحطاط فکری و زائیده هوس های نسل جوان نیست، بلکه نشانه رشد و حیات یک جامعه زنده است؛ البته به شرط آن که اندیشمندان و فرهنگ گستران به وظیفه خود در پاسخ گویی و رفع نیازهای این نسل به خوبی عمل کنند، چون تنها پیدایش سؤال، علت رشد فکری در جوان نیست بلکه می بایست به سؤالاتشان جواب صحیح نیز داده شود تا رشد فکری جوان در خط پوچی و گمراهی نباشد. همان طور که حضرت علی علیه السلام می فرماید: ذهن جوان اگر با مطالب حق پر نشود، با مطالب ناحق و پوچ پر می شود؛ از این رو شایسته است اندیشه و تفکر جوانان را با مطالب منطقی و صحیح غنی سازیم تا نتیجه آن رشد صحیح فکری جوان باشد.
درمان دغدغه های جوان

شناخت دردها و دغدغه های فکری نسل جوان ضروری است. باید دانست که دردها همیشه نشانه بیماری نیست، بلکه گاه نشانه بیداری نیز هست. برای درمان، باید این نسل نوخواسته را بشناسیم و مزایا و عیب هایش را بدانیم؛ چه آن که چاره کردن این مشکلات بدون در نظر گرفتن مزایا و بدون احترام گذاشتن به آنها میسر نیست. با بی اعتنایی به این امر محال است که بتوانیم با نسل جوان ارتباط چاره جویانه، مناسب و منطقی برقرار کنیم. عدم برخورد منطقی و آگاهانه، نسل جوان را به انحراف کشانده و آنها را به مکاتب و اندیشه های منحرف سوق می دهد.
جوان و نیاز

بدون تردید در بین همه مراحل عمر آدمی، هیچ مرحله ای به اهمیت مرحله جوانی نیست. واژه جوان یادآور حیاتی پر از نشاط و همراه آن تلاش و کوششی در عرصه های حیات سیاسی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. جوان مجموعه ای از استعدادهای شکوفا شده، و فشرده از نیروهای ذخیره شده آماده به کار و نام و عنوانش یادآور امیدها و آرزوهاست. دامنه و نوع نیازهای جوان ممکن است فطری یا اکتسابی، طبیعی یا غیر طبیعی باشد. به هرحال انواع نیازها و پیدایش آن در جوانان، عامل تحرک و جنبش و سببی برای دستیابی به رشد، تأمین سلامت جسم و روان و شادابی و نشاط آنان است، و باید مورد توجه همه برنامه ریزان فرهنگی کشور قرار گیرد.
نیاز اجتماعی و فرهنگی

جوان، خود را عضوی از جامعه و نیازمند معاشرت و هم دلی می داند و می خواهد به خانواده، کانون یا گروهی وصل باشد. جوان، نیازمند زندگی در اجتماع و مشارکت در فعالیت های جمعی است. خود را نیازمند به ادب و اخلاق در روابط اجتماعی می شناسد و به محیطی امن، جامعه ای سالم، افرادی وفادار و پای بند به حق محتاج است. او دوستدار قداست هاست، خواهان ظرافت و هنرورزی در کارها و داشتن زمینه ای جهت ابداع و اختراع و در سایه آن نام و آوازه است؛ از این رو برای شناخت جوان، باید نیازهایش را شناخت و توانایی هایش را کشف کرد.
ستایش خواهی جوان

جوان شیفته تحسین و تمجید است. به ستایش ها دل می بندد و حاضر است خود را فدای کسی کند که صلاحیت و شایستگی او را تأیید کرده و یا به تعریفش پرداخته است؛ به همین دلیل جوان برای کسی که او را ستایش می کند بیشتر از دیگران سرمایه گذاری می کند؛ از این رو، شایسته است با ستایش های تشویق کننده، و به جا، در هدایت فکری و روحی جوانان بکوشیم.
جوان و اشتغال

جوان، خواستار شغلی است که در سایه آن بتواند استقلال خود را در عرصه اقتصادی تامین کند و این برای او یک نیاز و در عین حال یک درخواست است. چه بسیارند مشکلات و نابسامانی هایی که از بیکاری و تنبلی ناشی می شوند. جوان خواستار شغل است ولی نه هر شغلی، بلکه آن کار و شغل که در سایه آن حرمت و آبروی او محفوظ بماند. او نمی تواند با امر و نهی دیگران زندگی کند و نمی تواند سلیقه خود را در خرید اسباب و مایحتاجش نادیده بگیرد و همه این موارد وقتی برای او محقق می شود و وقتی جوان را قانع می کند که او از نظر اشتغال، مشکلی نداشته باشد. امروز مسأله اشتغال جوانان، از دغدغه های فکری مسؤلان سیاسی و فرهنگی هر کشور است.
دانشگاه، هدف یا وسیله

بسیاری از جوانان، آینده خود را از دریچه دانشگاه می نگرند. در نظر آنان دانشگاه کانونی است که امیدها، آرزوها و آرمان هایشان بدان جا ختم می شود. چنان چه جوان به دانشگاه راه یابد و پیوند او با دانشگاه برقرار شود گویی بخش دیگری از هویت اجتماعی اش تکوین می یابد، در این صورت برای مدت کوتاهی، دغدغه ای از جهت هدف زندگی و جایگاه اجتماعی خود ندارد؛ اما پس از گذشت مدتی از ورود به دانشگاه، همه چیز برایش عادی شده و این سؤال مطرح می شود که من به عنوان یک جوان، غیز از دانشجو چه چیزی هستم؟ بدون جواب ماندن پرسش های اساسی، احساس بی هویتی او را رنج می دهد؛ اما اگر دانشگاه نه به عنوان یک هدف، بلکه به منزله وسیله ای برای جوان، مطرح باشد خطر فقدان هویت او را آزار نخواهد داد.
زندگی مشترک

از مراحل مهم زندگی، اقدام به تشکیل خانواده است که غالبا در آغاز جوانی تحقق می یابد. اگر چه ریشه ازدواج، یک نیاز روحی و روانی است اما این رویداد همچون یک منشور، ابعاد مختلفی دارد، که از جمله می توان به یافتن هویت اجتماعی اشاره کرد. جوان، زمانی می تواند به یک ازدواجِ موفق و پایدار اقدام کند که ابتدا درک صحیحی از خویشتن و هویت فردی خود داشته باشد، و علاوه بر آن، برداشت منطقی و استواری از معنا و مفهوم زندگی، ازدواج و شریک زندگی اش، کسب کند. در این صورت، ازدواج می تواند در تکوین و تکامل هویت اجتماعی جوان مؤثر باشد.
هویت دینی

فرهنگ اسلام، جوان را در جایگاهی ارزشمند و بلند قرار داده و تعابیر والایی را در شأن او آورده است. دین اسلام، جوان رابه ملکوت نزدیک تر از دیگران می داند و معتقد به تکریم و بزرگداشت اوست.
در حدیثی از رسول اکرم صلی الله علیه و آله آمده که فرموده اند:
فضیلت جوان عابد که از آغاز جوانی عبادت کند بر پیری که وقت کهولت به عبادت بپردازد، همانند فضیلت پیغمبران بر دیگر مردمان است.

حضرت رسول صلی الله علیه و آله می فرمایند: خداوند بر وجود جوان عبادت پیشه بر ملائکه می نازد و مباهات می کند.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: خداوند جوانی را که جوانیش را در بندگی خدا بگذراند دوست می دارد.
غافل منشین
غافل منشین نه وقت بازی است * وقت هنر است وسرافرازی است
دانش طلب و بزرگی آموز * تا بِهْ نگرند روزت از روز
چون شیر به خود سپرشکن باش * فرزند خصال خویشتن باش
دولت طلبی سبب نگهدار * با خلق خدا ادب نگهدار
و آن شغل طلب ز روی حالت * کز کرده نباشدت خجالت
می کوش بهر ورق که خوانی *کان دانش را تمام دانی

نقل از : http://www.hawzah.net